Dù ở bất kỳ nơi nào, trong cuộc sống hay trong môn thể thao, con người đều có hai mặt của mình. Có những người theo dõi và ủng hộ với tinh thần cao cả, trong khi những người khác lại có tính cách độc hại, gây ồn ào và thích phá hoại. Thông thường, những người yêu bóng đá sẽ được gọi là Hooligan khi họ tụ tập lại. Hooligan trong bóng đá là gì? Liệu hooligan trong bóng đá có phải là đặc điểm riêng, hay chỉ là một tai họa? Cùng bongdalu tìm hiểu nhé các bạn.
Hooligan trong bóng đá là gì?
Từ Hooligan trong bóng đá là một thuật ngữ tiếng Anh, được sử dụng để chỉ những CĐV quá khích, có hành vi không đúng mực và gây ảnh hưởng xấu đến các trận đấu thể thao. Mặc dù có nhiều môn thể thao khác cũng có sự hiện diện của hooligan, nhưng bóng đá là môn thể thao chịu ảnh hưởng nhiều nhất và thu hút sự chú ý đặc biệt.
Thuật ngữ này đã xuất hiện từ thế kỷ 19 tại Anh, tuy nhiên tình trạng bạo lực trong thể thao đã được ghi nhận từ thế kỷ 14. Cho đến những năm 1980, thuật ngữ hooligan trong bóng đá mới được sử dụng rộng rãi.
Ở nước Anh, nơi là quê hương của bóng đá, có rất nhiều băng nhóm côn đồ tồn tại. Họ thường lấy cớ là đi cổ vũ, nhưng thực tế lại gây ra nhiều vụ bạo lực, bao gồm cả việc tấn công cầu thủ, trọng tài và người dân.
Tương tự, ở Việt Nam, một đất nước có tình yêu sâu sắc với bóng đá, tình trạng hooligan trong bóng đá cũng không khác. Mặc dù các cơ quan chức năng đã có sự giám sát chặt chẽ, nhưng vẫn có những hành vi gây rối và không có dấu hiệu dừng lại.
Hooligan và những sự kiện trong lịch sử bóng đá thế giới
Lịch sử bóng đá đã chứng kiến nhiều bi kịch, trong đó có những vụ tai nạn đáng tiếc về mạng sống của hàng trăm người. Có nhiều nguyên nhân gây ra, tuy nhiên hooligan luôn đóng vai trò quan trọng trong những thảm kịch này. Dưới đây là một vài trường hợp đau lòng nhất:
Vào ngày 24 tháng 5 năm 1964, tại SVĐ quốc gia ở thủ đô Lima của Peru, đã xảy ra một thảm kịch khi 318 người thiệt mạng và hơn 500 người bị thương. Nguyên nhân là do đội tuyển Peru thua Argentina trong trận đấu tranh vé dự Olympic. Điều đặc biệt đáng chú ý là vào phút 88, trọng tài đã không công nhận bàn thắng của đội chủ nhà. Các CĐV đã lao vào sân để phản đối, gây hỗn loạn và dẫn đến thảm kịch trên. Sự việc này đã được ghi vào lịch sử với cái tên “Thảm họa Lima”.
Tiếp theo là thủ đô Port-au-Prince của Haiti, vào ngày 6/12/1976. Trong trận đấu giữa đội chủ nhà và Cuba trong vòng loại World Cup, mọi thứ diễn ra bình thường cho đến khi một CĐV của đội khách đã đốt pháo để ăn mừng bàn thắng. Các CĐV khác đã nhầm lẫn đó là tiếng súng và lao vào tấn công một nhân viên an ninh.
Nhân viên này đã vô tình bị cướp cò và gây ra cái chết của 2 đứa trẻ. Sự hoảng loạn sau đó đã dẫn đến thêm 4 người thiệt mạng. Chỉ vì một hành động ăn mừng bàn thắng mà đã gây ra những mất mát đáng tiếc.
Một trong những thảm kịch nổi tiếng nhất là “Thảm họa Heysel” tại Brussels, Bỉ vào ngày 29/5/1985. Đó là trận đấu kinh điển giữa Liverpool và Juventus, trong trận chung kết cúp C1 châu Âu. Nguyên nhân lại đến từ các CĐV của Anh, khi họ gây rối và làm sập bức tường ngăn cách khán đài. 33 người đã tử vong tại hiện trường. Sự việc này khiến Liên đoàn bóng đá châu Âu quyết định cấm các CLB Anh tham dự giải đấu này trong 5 năm. Điều này để lại một vết nhơ lớn cho xứ sở sương mù trong lòng của cộng đồng bóng đá thế giới.
Cũng liên quan đến Anh, những người hâm mộ giải Premier League đến tận ngày nay vẫn còn nhớ rất nhiều về “Thảm họa Hillsborough”. Đó là ngày 15/4/1989 tại Sheffield, trong trận bán kết FA Cup giữa Liverpool và Nottingham Forest. Nguyên nhân của vụ việc vẫn còn gây tranh cãi suốt nhiều năm. Tuy nhiên, cái chết của 96 người và 766 trường hợp bị thương đã xảy ra do hành động đẩy xô của các CĐV.
Vấn nạn Hooligan trong bóng đá là gì ở Việt Nam
Rất tiếc, Việt Nam cũng không tránh khỏi vấn đề này. Như đã đề cập trước đó, do các cơ quan an ninh luôn tập trung chặt chẽ, nên hooligan trong bóng đá của chúng ta chưa gây ra những sự cố nghiêm trọng. Tuy nhiên, từ năm 2010, tình trạng bạo lực trên khán đài đã bắt đầu được cảnh báo. Năm 2008, đã có trường hợp CĐV Hải Phòng đốt pháo sáng trên sân Lạch Tray và một số sân khách.
Sau đó, còn có những vụ ẩu đả với lực lượng an ninh tại sân Hàng Đẫy và Vinh. Tất cả những hành vi này đều là sai trái và đã bị xử phạt bởi cơ quan chức năng. Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, vẫn có những trường hợp tương tự diễn ra.
Hiện tại, theo thống kê, hàng năm ban tổ chức V-League đưa ra khoảng 30 án phạt liên quan đến những hành vi gây rối trên khán đài. Thậm chí, đã có trường hợp trọng tài bị CĐV đe dọa ngay trên sân, áp lực đến mức phải thay đổi quyết định trước đó (hay còn gọi là bẻ còi).
Không chỉ ở trong nước, hooligan Việt Nam còn khiến đội tuyển Indonesia bị hú vía ở AFF Cup 2016, khi tập trung ném đá và làm vỡ cửa kính xe bus chở các cầu thủ đối thủ. Đây được xem là một trong những sự kiện đáng xấu hổ nhất của thể thao Việt Nam đối với bạn bè quốc tế.
Ngoài ra, trong những năm gần đây, chúng ta cũng đã chứng kiến một cảnh tượng khác, nhưng không khác gì về bản chất. Đó là việc các CĐV bao vây phòng bán vé, có hành vi đe dọa và gây rối, khiến việc phát hành vé cho những trận đấu quan trọng trở nên rất phức tạp.
Có cả những người tự xưng là cựu chiến binh, bao vây văn phòng trụ sở VFF để đòi được phát vé. Tất cả những hình ảnh này đều làm tổn hại đến văn hóa cổ vũ của một đất nước luôn được thế giới ngưỡng mộ vì tình yêu với môn thể thao vua.
Kết luận
Điều gì làm cho vấn đề Hooligan trong bóng đá trở nên rõ ràng là sự cố gắng của các tổ chức bóng đá và quản lý để giải quyết tình trạng này. Tôi tin rằng, để có thể xử lý triệt để vấn đề này, các ban tổ chức và quản lý cần thiết phải thiết lập những quy định cụ thể về hành vi của các cổ động viên và áp dụng những biện pháp kỷ luật phù hợp. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể loại bỏ hoàn toàn tình trạng Hooligan trong bóng đá và đưa nền bóng đá trở thành một môn thể thao toàn cầu trong sạch.